Hier kunnen we heel kort over zijn: nee. Wijnen van kleine wijnboeren zijn niet per definitie beter. Wel hebben deze wijnen vaak meer karakter of terroir. Ook is het veel leuker om te kopen van kleine familiebedrijven. Niet alleen maar omdat het schattig is, maar ook omdat wij dat duurzamer vinden. Een stukje ongezouten mening, dat wel, maar leuk om eens uit te lichten waarom zoveel bedrijven het nodig vinden te benadrukken dat ze afnemen van kleine wijnboeren.
Kleine wijnboeren zijn klein, omdat ze minder hectares aan wijngaard bezitten. Dat is zo'n beetje de graadmeter. Klein is subjectief, maar wij zien dat doorgaans als minder dan 15 hectare aan grond. Afhankelijk van de regio is dat echt heel klein (in Puglia bijvoorbeeld) of van gemiddelde grootte (de Bourgogne). Dit hangt een beetje samen met de historie van zo'n regio en de gemiddelde prijs per hectare. Richt de regio zich van oudsher op massa (Puglia) dan zijn wijnboeren daar doorgaans ook groter. En is de prijs per hectare niet zo hoog (Puglia) dan gaat ditzelfde op.
Maar zijn die wijnen dan ook beter?
Beter niet per definitie, maar sprekender (vaak) wel. Dit komt omdat een wijnboer met weinig grond, veel meer karakter of terroir kan laten spreken uit zijn wijn. Terroir is altijd een beetje een lastig begrip als niet-wijnkenner, daarom even in een simpel voorbeeld. Komen de druiven voor een wijn van twee hectare, dan proef je die twee hectare veel beter door dan bij twintig hectare. Hoe die twee hectare grond ligt ten opzichte van de zon, de helling, de grondlagen van de bodem van die twee hectare, invloeden van wind/zee/weer op die twee hectare en ga zo maar door. Komt zo'n wijn van twintig hectare grond, dan is de variëteit in eigenschappen of terroir van die twintig hectare veel groter en spreekt dit minder kenmerkend door in de totale blend of mix aan druiven. Grotere wijnmakers kunnen uiteraard wel cuvees maken van specifieke gronden, specifieke stukjes wijngaard, maar in de regel zie je dat kleine wijnboeren dit veel specifieker kunnen.
Dus nee, niet beter, maar wel sprekender. En dat is leuk als je een hele specifieke regio hebt bijvoorbeeld, als je een hele kenmerkende Chianti wil proeven, om maar wat te noemen. Vaak resulteert dit in wijnen die beter worden gewaardeerd omdat ze sprekender/geconcentreerder zijn, maar dit is geen gegeven. Dit kan ook de andere kant op werken, omdat ze sprekender/geconcentreerder zijn en het niet zo goed is, heeft zo'n wijn niet zoveel om zich achter te verschuilen. Maar dat maakt het wel een leuke ervaring, je kan er wel echt iets van vinden.
Duurzamer samenwerken met kleine wijnboeren
Voor ons is de belangrijkste reden om veel met kleine wijnboeren samen te werken een duurzame samenwerking. Zo vinden wij het leuker om wijnen te bieden die nog niet op de markt zijn in Nederland / wat zeldzamer zijn, direct te spreken met de eigenaar van een wijnbedrijf, wijnen te bieden met een mooi persoonlijk verhaal erachter, wijnen te bieden die zeer kenmerkend zijn voor de regio of waar je (met ons relatief kleine volume) een goede inkoopprijs kan krijgen.
In de wijnindustrie, tenminste wat we er tot dusver van hebben gezien, is het aanbod in wijn veel groter is dan de vraag. Er zijn genoeg wijnen die eindigen als azijn, omdat ze simpelweg niet gekocht worden door kopers zoals wij. Dat geldt voor grote en kleine wijnboeren. Door direct samen te werken kun je vraag en aanbod veel beter op elkaar afstemmen en hebben we meer impact. Dat komt duurzaamheid ten goede. Dat merken we direct, we bespreken actief met onze wijnboeren welke wijnen populair zijn, waarom we denken dat dat zo is, wat een goede prijsstelling zou zijn en daarop passen wijnboeren zich aan. En dat is bij een kleine wijnboer makkelijker dan bij een grote.
Het allerbelangrijkste vinden wij echter de wijze van zakendoen. Het geeft ons een goed gevoel om zo direct bij te dragen aan het ondernemerschap van kleine ondernemers - wat wij uiteindelijk zelf ook zijn. Om te zien dat onze verkopen direct bijdragen aan de ontwikkeling van het wijnbedrijf van onze partners, het inkomen van een familie op het Europese platteland, de opvolging binnen hun familie en loyaliteit naar elkaar. Dat klinkt als hele zalvende en halfzachte woorden, maar uiteindelijk moeten wij als jong wijnbedrijf groeien, net als dat we hopen dat onze wijnboeren dat doen. En het gevoel dat je zichtbaar aan elkaars bedrijven bijdraagt, geeft ons het gevoel dat de omzet die we genereren directer ten goede komt van wie het zou moeten helpen: de wijnboer.
En grote wijnboeren dan? Zijn dat soms geen goede wijnen?
Er zijn uiteraard ook een heleboel grote wijnboeren die geweldige wijn maken. Wij werken daar echter niet of nauwelijks mee samen en dat om een aantal redenen:
- Exclusiviteit; veel wijnmakers gunnen exclusiviteit aan een importeur. Zeker de grotere wijnhuizen. Dat zijn vaak relaties die al decennia teruggaan en waar je als kleine speler lastig tussen komt. Inkopen bij die importeurs kan ook, maar dat voert de prijs op en zorgt ervoor dat we het directe contact met een wijnboer verliezen. Dat doen we liever niet. Daarnaast vinden we dit een beetje een ouderwetse manier van je marktpositie beschermen, waarbij je je kan afvragen wat de toegevoegde waarde van zo’n importeur is, maar dat is een heel andere discussie.
- Prijs; de grotere wijnhuizen, zeker de echt beroemde, vragen doorgaans wat meer voor hun wijnen dan kleine wijnboeren. Vaak ook omdat er overhead of reputatie verdisconteerd zit in de prijs. Wij kiezen er bewust voor zo vaak als mogelijk relatief goedkope wijnen te bieden in een AOC, omdat we vinden dat je voor 15 euro een heel hoog beoordeelde Sancerre moet kunnen drinken bijvoorbeeld. Misschien niet de allergoedkoopste Sancerre van Nederland, maar wel een van de goedkopere met (zo vinden wij) de beste prijs-kwaliteit.
- Marketing; grotere wijnhuizen of producenten kiezen vaak voor meer variatie in marketing. Dat drijft de prijs uiteraard op. Denk aan een wijn met een bijzonder etiket, in een bijzondere verpakking, en ga zo maar door. Wij kiezen bewust voor wijnen die we beoordelen op smaak en rating, ongeacht het etiket of de marketing er omheen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat zo'n fles Dom Perignon met glow-in-the-dark etiket niet tof kan zijn, dat is alleen echt een andere propositie dan wij proberen te bieden.
- Uniciteit; wijn van grote wijnhuizen zijn vaak breed verkrijgbaar en weinig uniek. Je kunt bijvoorbeeld overal wel wijnen van Louis Jadot of E. Guigal kopen. Dat betekent niet dat het slechte wijnen zijn, maar wel dat het ten koste gaat van de uniciteit van ons assortiment.
Uiteraard maken we hierin onze geheel eigen keuzes waar je het mee eens of oneens mag zijn. Maar leuk om even toe te lichten en om tegelijkertijd iets meer te leren over hoe de wijnindustrie in elkaar zit. Voor de leek dan, want voor de doorgewinterde wijndrinker of medewerkers in de wijnindustrie, zal dit weinig nieuws zijn.